قصد داریم به بررسی علل بدخط نویسی کودک و اینکه چه تاثیری در آینده تحصیلی کودکان می‌گذارد بپردازیم.
تاثیر بد خط نویسی بر روی کودکان
این کودکان به کرات از طرف خانواده و معلم مورد سرزنش قرار می‌گیرند در نتیجه اعتماد به نفس آنها به شدت پایین می‌آید. ممکن است بر اثر تلاش زیاد برای خوب نوشتن و هر بار با شکست مواجه شدن دیگر انگیزه‌ای برای نوشتن نداشته باشند و از ادامه تحصیل انصراف دهند. برخی کودکان به علت نویسی که دارند در امتحانات خود و موفق خواهند بود هرچند که مطالب آموخته باشند. بنابراین کودک بسیار موثر می‌باشد.
شما می‌توانید از یک کار درمانگر برای بهبود مشکلات خط کودک خود به طور تخصصی بهره بگیرید.
- انواع بدخط نویسی کودک
- فاصله نامناسب بین حروف
- ریز و یا درشت نویسی بیش از حد
- عدم رعایت نوشتن بر روی خط زمینه
- شروع نوشتن در محل نامناسب بر روی کاغذ
- کمرنگ یا پررنگ نویسی
- نوشتن حروف به صورت کج
- نامنظم نوشتن
بیشتر بخوانید: گیلن باره و ویروس هایی که میتوانند عامل گیلن باره باشند
علل بدخط نویسی کودک
- یکپارچگی دیداری _حرکتی
کودکانی که در این مهارت دچار مشکل هستند در کپی کردن اشکالی که می‌بینند دچار ضعف هستند. در واقع کودک باید بتواند آنچه را که دیده به یک الگوی حرکتی در دست تبدیل کند. می‌توان گفت این مهارت تاثیر بسزایی در دست خط کودکان دارد. یکپارچگی بینایی _حرکتی شامل زیر مجموعه‌هایی می‌شود که باید به طور تخصصی ارزیابی و درمان شود.
- ادراک دیداری
مهارت های ادراک دیداری تاثیر زیادی در نوشتن دارد.درواقع به ما این توانایی را می‌دهد آنچه را که می‌بینیم درک و تفسیر کنیم تا بتوانیم از آنها استفاده کنیم.به عنوان مثال کمک می‌کند به هنگام خواندن و نوشتن حروف را از هم تمیز دهیم (ت_ب_ث) و هر حرف را در جای درست در کلمه به کار ببریم.تقویت ادراک دیداری در بهبود خط تاثیر زیادی دارد.
- برنامه‌ریزی حرکت
شامل انجام حرکات بدنی (ریز و درشت ) و به کارگیری حرکات بدن در ارتباط با محیط به درستی می‌باشد.می توان گفت برای انجام ساده‌ترین کارها به برنامه‌ریزی حرکتی نیاز داریم که این برنامه ریزی نتیجه فعالیت مغز و عضلات برای ایجاد حرکت می‌باشد. کودکان با اختلال در برنامه‌ریزی حرکتی هنگام انجام فعالیت‌های جدید و شروع فعالیت‌ها دچار مشکل هستند.این کودکان کارهای خود را به کندی انجام می‌دهند که این سرعت پایین موجب جا انداختن کلمات و ناقص نوشتن جمله در هنگام دیکته می‌شود. ضعف در این مهارت علاوه بر تاثیر بر خط کودک مهارت‌های دیگر کودک همچون قیچی کردن، استفاده از ابزار آموزشی و حتی بازی کردن کودک را با مشکل روبرو می‌کند.
بیشتربخوانید: اختلال یکپارچگی حسی در حواس و علائم و درمان آن
- مهارت‌ادراک فضایی
ضعف در این مهارت می‌تواند سبب بروز مشکلاتی همچون گم کردن خطوط حین نوشتن، اندازه نامناسب حروف، عدم به کار بردن درست نقطه‌ها، عدم رعایت فاصله بین حروف، قرینه و وارونه نویسی و… شود.
- اختلال حسی
وجود گیرنده های حس عمقی در دست باعث می‌شود میزان نیروی لازم جهت نوشتن را تخمین بزنیم.اختلال در این حس سبب می‌شود کودک هنگام نوشتن فشار زیادی را توسط مداد بر روی کاغذ وارد کند ویا بسیار کمرنگ بنویسید در نتیجه سبب بدخط نویسی و نامرتب نوشتن شود.
بیشتر بخوانید: تعریف دیستروفی عضلانی دوشن،تشخیص و روش های کنترل آن
- عدم مهار رفلکس ها
به طور طبیعی برخی رفلکس‌ها در دوران نوزادی و کودکی وجود دارند که هر کدام در دوره خاصی مهار می‌شوند. عدم مهار رفلکس‌های دوران نوزادی سبب می‌شود اختلالاتی در نوشتن به وجود بیاید. به عنوان مثال هنگامی که کودک دستان خود را برای نوشتن جمع می‌کند سر او به سمت پایین خم می‌شود( سر خود را بسیار به کاغذ نزدیک نگه می‌دارد.)که این عمل در نتیجه عدم مهارکامل رفلکسی می باشد که موجب بدخط نویسی میگردد.
- غلبه طرفی
غلبه طرفی یکی دیگر از علل بدخط نویسی کودک است که نشان دهنده راست دست یا چپ دست بودن می باشد؛البته این غلبه در اعضا واندام های دیگر همچون دست ، پا و چشم نیز وجود دارد. برای برخی از کودکان این غلبه تثبیت نشده است با هر دو دست خود می نویسند و فعالیت های خود را انجام می دهند که این امر در خط کودکان موثر می باشد.این موضوع سبب مشکلات دیگری همچون پایین آمدن سطح توجه و بالا رفتن بی دقتی می گردد.
- عبور از خط وسط بدن
این مهارت بیانگر عبور دست از خط وسط بدن می گردد. به عبارتی برای انجام فعالیت‌ها باید کودک بتواند دست خود را از سمت راست به سمت چپ و بالعکس حرکت دهد. کودکانی که در این مهارت دچار مشکل هستند ممکن است ابتدای خط را مرتب بنویسند و در ادامه ی خط به مرور نامنظم و کج بنویسند.
- حرکات ظریف دست
مهارت‌های ظریف دست شامل کنترل انگشتان ،رسیدن انگشت شست به نوک انگشتان دیگر (tip to tip)،حرکات مجزای انگشتان و… را شامل می شود که موجب انجام فعالیت هایی همچون قیچی کردن، گره زدن، برداشتن اشیاء ریز و و سایر مهارت های ریز دیگر می شود.
ضعف در این مهارت سبب ایجاد مشکل در کنترل و به دست گرفتن مداد می‌شود که در نتیجه باعث بدخط نویسی کودک میگردد.
بیشتر بخوانید: ضعف در دیکته نویسی، علل و مشکلات آن
- توان عضلات دست
ضعیف بودن عضلات دست موجب می‌شود کودک زود از نوشتن خسته شود و همین امر سبب می‌شود کودک در ابتدا خوب بنویسد ولی در ادامه به دلیل خسته شدن عضلات دست بد خط بنویسد.
برخی دیگر از کودکان به دلیل داشتن مشکلات جسمی همراه همچون cp(فلج مغزی) تون عضلاتی بالایی داشته (عضلات اسپاستیک)و عضلات سفتی دارند یا حتی در کودکانی که دارای حرکات اضافه و لرزش در دست هستند نیز بدخط نویسی را مشاهده میکنیم که نیازمند خدمات کاردرمانی جهت بهبود کنترل حرکتی و تعدیل تون عضلاتی هستیم.
- عوامل محیطی
برخی عوامل مانند آموزش ناکافی و نامناسب،نوع و اندازه مداد،فاصله صندلی تا میز،ارتفاع میز، استرس و اضطراب کودک نیز می‌تواند بر روی دست خط کودک موثر باشد.
- تحمل کاری
برخی کودکان به دلیل تحمل کاری پایینی که دارند در نوشتن عجله میکنند، بی حوصله وبا توجه پایین می‌نویسند که این سرعت بالا و توجه پایین سبب بدخط نویسی می شود.
یک کاردرمانگر انواع مشکلات مربوط به بد خط نویسی را شناسایی کرده وسپس برای بهبود و درمان آن ها اقدام می‌کند.
ما در مرکز کاردرمانی افرا با داشتن کادری مجرب می‌توانیم به شما در این زمینه انواع خدمات لازم را ارائه دهیم.