کاردرمانی ذهنی
کاردرمانی ذهنی یکی از حیطه‌های مهم کاردرمانی می‌باشد. او با دید همه جانبه و با استفاده از علم و هنر خود و به کارگیری از فعالیت‌های هدفمند تلاش میکند تا افرادی که در اثر آسیب‌های مختلف و ناتوانی‌های رشدی و یادگیری دچار محدودیت و اختلال در فعالیت‌های خود شدند را به حداکثر استقلال و توانایی برساند و بیشترین استفاده را از توانایی‌های خود بکنند.
کاردرمانگران ذهنی تمرین‌های خود را با توجه به میزان بهره هوشی و توانایی‌های کودک ارائه می‌کنند.
کاردرمانی ذهنی در کلینیک افراد با بهره‌گیری از متدهای به روز توانبخشی در حیطه‌های مختلف مهارت‌های رشدی و شناختی کودکان را در سنین گوناگون ارزیابی و درمان میکند.
بیشتر بخوانید: کاردرمانی در کودکان و مشکلات آن
چه کودکانی به کاردرمانی ذهنی نیاز دارند؟
گروه مختلفی از کودکان با انواع گوناگون اختلالات به کاردرمانی ذهنی مراجعه می‌کنند که موارد زیر را شامل می‌شود:
- اختلالات یادگیری شامل اختلال در خواندن، نوشتن و ریاضی
- اوتیسم
- بیش فعالی و نقض توجه تمرکز
- سندروم داون
- کم شنوا و ناشنوا
- کودکان با کاشت حلزون
- کودکان تاخیر رشدی
- کم توان ذهنی
- اختلال هماهنگی رشدی
- اختلالات رفتاری
- فلج مغزی
- اختلال وسواس
- مشکلات اضطرابی و افسردگی
- کودکان با اختلالات مخچه‌ای
- سندروم‌های ژنتیکی
- اختلالات متابولیک
بیشتر بخوانید: ام اس چیست؟|علائم و روش های درمان آن
با مشاهده چه علائمی باید به کاردرمانی ذهنی مراجعه کرد؟
- توجه و تمرکز پایین
- تحمل پایین در انجام کارها ،زود خسته شدن از یک فعالیت و بی‌قراری
- وجود مشکل در فعالیت‌های درسی و مدرسه
- مشکل در مداد دست گرفتن
- بد خط نویسی
- ضعف در مهارت های ترسیمی و مداد دست گرفتن
- ضعف در حافظه بینایی و شنوایی
- فراموش کردن مکرر انجام کارهای سپرده شده به آنها به خصوص اگر چند کار به کودکان بگوییم
- سرعت پایین در کار ها
- عدم توجه به دستورات شنیداری
- اختلال در حرکات چشم
- عدم توانایی جستجو جو وپیدا کردن یک وسیله یا شکل در بین وسایل یا اشکال
- قالب نبودن یک دست به عبارتی با هر دو دست مداد دست می‌گیرند و فعالیت انجام می‌دهند.
- جیغ می‌زند،ذوق میکند و صداهای مختلفی با دهانش می‌سازد.
شش ماهگی
- در این سن کودک شروع به نشستن میکند.
- دستانش را به سمت دهان خود می‌برد.
- اسباب بازی‌هایش را در دستان خود جابجا میکند.
- کارهای ساده را تقلید میکند.
- علاقه زیادی به بازی کردن دارد و به دنبال وسیله‌ای که انداخته است می‌گردد.
- با ایجاد صداهای مختلف جلب توجه می کند.
نه ماهگی
- به خوبی می‌نشیند.
- تلاش میکند چهار دست و پا شود.
- باکمک می‌ایستد و غلتیدن او کامل شده است.
- اسباب بازی‌هایش را می‌گیرد و خودش رها میکند.
- دس دسی کردن را دوست دارد.
- کتاب تصاویر و شعر را دوست دارد و با انگشت سبابه‌اش اشاره میکند.
- میتواند عصبانیت خود را نشان دهد.
- اگر اسمش را صدا کنید به سمت شما برمی‌گردد.
یک سالگی
- به خوبی چهار دست و پا می‌رود.
- با کمک قدم برمی‌دارد.
- از پرتاب کردن اشیا لذت می‌برد.
- با لیوان آب می‌نوشد و قاشق را به دهان می‌برد.
- کودک در این سن چند کلمه معنی‌دار به زبان می‌آورد.
- به چیزهای آشنا اشاره میکند.
- خانه سازی، توپ بازی و دیدن کتاب را دوست دارد.
- خواسته‌هایش را بیان میکند و تشکرش را با سر تکان دادن نشان می‌دهد.
- بای بای میکند و خوشحالی و ناراحتی خود را ابراز میکند.
از یک و نیم تا دو سالگی
- بیشترین مهارت کودک در زمینه صحبت کردن است.
- کلمات زیادی را یاد می‌گیرد با آهنگ صحبت میکند و جملات دو سه کلمه‌ای می‌گوید.
- کارهای شما حتی طرز نشستن و حرف زدن شما را تقلید میکند.
- برای جلب توجه دیگران جیغ و داد میکند و کتک می‌زند.
- مهارت‌های دستی او پیشرفت کرده و با مداد خط خطی میکند.
- تلاش میکند از پله بالا و پایین برود و عقب عقب راه می‌رود و روی زانو راه رفتن را یاد می‌گیرد.
از دو سالگی تا چهار سالگی
- از نظر حرکتی مثل یک فرد بالغ می‌شود.
- در امور شخصیش مستقل‌تر می‌شود و کنترل ادرار و مدفوعش را به دست می‌آورد،لباس‌هایش را در می‌آورد و می‌پوشد.
- مهارت‌های دستی اش بسیار گسترش می‌یابد به طوری که میتواند قیچی کند و مهره نخ کند.
- به خوبی صحبت میکند و شعر می‌خواند.
- رنگ‌های اصلی را یاد می‌گیرد و نقاشی کردن را دوست دارد.
- میتواند بشمارد.
- بازی کردن او پیچیده‌تر شده و دوست دارد با هم سن و سالانش بازی کند.
- با جنسیت خود آشنا می‌شود.
چهارسالگی به بعد
- کودک از نظر شناختی بسیار رشد میکند.
- نام حیوانات، اشیا ،غذاها و میوه‌های زیادی را می‌داند.
- اشکال هندسی را می‌شناسد و میتواند بکشد.
- در کشیدن نقاشی آدمک ،خانه و اشکال ساده مهارت زیادی پیدا میکند.
- از نظر اجتماعی و ارتباطی بسیار رشد میکند به همین دلیل توصیه می‌شود در این سن به مهد کودک فرستاده شود.
- در مهارت‌های دستی پیچیده نظیر گره زدن ،قیچی کردن و تا زدن پیشرفت زیادی میکند.
- انواع جورچین های ساده را میتواند تکمیل کند.
- از روی شکل کتاب داستان قصه می‌گوید.
- می‌توان آموزش ریاضیات و سایر مهارت‌های مدرسه را با او تمرین کرد.
بیشتر بخوانید: ادراک دیداری | مشکلات و روش های درمان آن
خدمات کاردرمانی ذهنی کودکان
- بهبود پردازش شنیداری شامل: حافظه شنیداری ،توجه شنیداری، حافظه توالی شنیداری و فهم کلامی
- بهبود مهارت‌های ادراک بینایی شامل: بندش بینایی، ثبات شکل، تشخیص شکل از زمینه، ارتباط بینایی فضایی، تمیز بینایی وحافظه توالی بینایی
- کنترل حرکتی ظریف شامل: پارچگی بینایی حرکتی ،کنترل حرکتی چشمی و هماهنگی چشم و دست ،زبردستی و مهارت‌های دستی مثل آمادگی برای نوشتن ،مداد دست گرفتن ،قیچی کردن ،گره زدن و باز و بسته کردن دکمه
- کنترل حرکتی درشت شامل: یکپارچگی دو طرفه: برتری جانبی: عبور از خط وسط بدن و آگاهی بدنی و فضایی
- بالا بردن انواع توجه شامل: توجه مداوم ،توجه انتخابی،توجه متناوب و توجه تقسیم شده
- آموزش مفاهیم شناختی همچون شناخت رنگ‌ها میوه‌ها حیوانات و… مفاهیم متضاد چون اول و آخر،زیر و رو، پشت و جلو و… درک ارتباط ها،شناخت اعضای بدن و درک اشاره، شمارش و شناخت اعدادو…
- بهبود مشکلات درسی شامل: تقویت مهارت‌های دیکته نویسی، انشا نویسی، روانخوانی ،محاسبات ریاضی ،حل مسئله ،درک مطلب، کپی کردن و رونویسی
- بالا بردن تحمل کاری شامل کودکانی که از انجام یک فعالیت همچون تکالیف مدرسه به سرعت خسته و بی قرار می‌شوند
- بهبود سرعت پردازش ذهنی و به عبارتی بالا بردن سرعت عمل در انجام کارها
- گروه درمانی
یکی دیگر از خدمات کاردرمانی ذهنی می‌باشد که اهداف مختلفی همچون ارتباط اجتماعی و تعامل درکودکان، رعایت نوبت، تحمل و صبر، دقت و توجه ، بازی ، تقویت مهارت‌های ادراکی ، آمادگی برای مدرسه ،قانونمندی و…. را دنبال میکند.
هدف از کاردرمانی ذهنی کودکان
یکی از اهداف کاردانی ذهنی رساندن کودک به حداکثر استقلال فردی در زندگی می‌باشد.
همچنین تلاش می‌شود کودک با اطرافیانش ارتباط مفیدی برقرار کند و به سازگاری اجتماعی دست یابد و در صورت نیاز از دیگران کمک بگیرد. مسئولیت‌های خانوادگی و اجتماعی را بپذیرد رعایت قوانین و نظم را فرا گیرد. و در صورت امکان به شایستگی شغلی و کفایت اقتصادی و گرفتن حق و حقوق خود دست یابد.
درکاردرمانی ذهنی پرورش مهارت‌های ارتباطی،شناختی و توجهی از اهداف مهم دیگر می باشد.
کلینیک کار درمانی و گفتار درمانی افرا با داشتن کادری مجرب تمامی این اهداف را در کاردرمانی ذهنی دنبال میکند و تلاش میکند مهارت های کودکان را به بهترین صورت رشد دهد.
بیشتر بخوانید: سندروم داون| علائم و روش های درمان آن
