اختلال یادگیری چیست ؟
اختلالات یادگیری به مشکلات درسی کودکان که ناشی از معلولیت های بینایی،شنوایی، حرکتی ،عقب ماندگی ذهنی، آشفتگی هیجانی و محرومیت های فرهنگی یا اقتصادی نباشد اطلاق می شود. بنابراین مشکلات درسی که به دلیل مشکلات ذکر شده باشند جزو اختلالات یادگیری قرار نمی‌گیرند.
دانش آموزان LD (اختلال یادگیری) دارای ویژگی های زیر می باشند:
- از بهره هوشی طبیعی در حد متوسط و بالاتر برخوردار هستند
- مشکلات یادگیری آنها به دلیل وجود نقص در سیستم‌های حسی مانند حس بینایی و شنوایی نمی‌باشد.
- از امکانات آموزشی و محیطی برخوردار هستند
- از سلامت عاطفی برخوردار هستند
- در یکی از دروس دچار مشکل هستند (کودکان دیر آموز در تمام دروس دچار مشکل هستند)
- بین بهره هوشی و پیشرفت‌های تحصیلی تفاوت‌های زیادی وجود دارد
بیشتر بخوانید : فلج مغزی و انواع و روش های درمان آن
شیوع
از نظر میزان شیوع در دختران بیشتر از پسران مشاهده می‌شود. بین ۱ تا ۳۰ درصد نسبت دختران بیشتر از پسران می‌باشد.
دسته‌بندی اختلالات یادگیری:
اختلالات یادگیری به سه دسته کلی تقسیم بندی می‌شوند:
- اختلال در خواندن
- اختلال در ریاضی
- اختلال در نوشتن
بیشتر بخوانید: اختلال بیش فعالی و علت بوجود آمدن و انواع آن
مرکز کاردرمانی و گفتار درمانی افرا با داشتن کادری مجرب و افرادی متخصص به ارزیابی کودکان در هر یک از این زمینه‌ها می‌پردازد.
1 ) اختلال خواندن:
این اختلال تقریباً در ۷۵ درصد کودکان و نوجوانان دچار اختلالات یادگیری دیده می‌شود. تعریفی که برای اختلال خواندن در نظر گرفته می‌شود به این صورت می‌باشد؛ حالتی که در آن مهارت و سرعت خواندن کودک پایین‌تر از حد مورد انتظار بر حسب سن و آموزش و هوش کودک می‌باشد. در کودکان مبتلا به اختلالات کم توجهی_بیش فعالی خطر ابتلا به اختلال خواندن بالا می‌باشد.
کودکانی که در این دسته از اختلالات یادگیری قرار می‌گیرند متن را کلمه کلمه می‌خوانند. پیوستگی در حین خواندن مشاهده نمی‌شود و آهنگ خواندن خوبی ندارند. ممکن است در آخر متن متوجه مفهوم متن خوانده شده نشوند. کودکان مبتلا به اختلال خواندن ممکن است در خواندن شفاهی دچار اشتباهات متعددی شوند این اشتباهات شامل حذف،اضافه کردن و تحریف کلمات می‌باشد. ممکن است مشاهده کنیم بعضی کلمه‌ها را به جمله اضافه کنند و بعضی کلمه‌ها را از جمله حذف کنند. افعال را به میل خود تغییر می‌دهد. کلمات را از روی حروف اول و آخر آن می‌خوانند در واقع آن را حدس می‌زنند. این دانش آموزان به دلیل مشکلاتی که در خواندن دارند نمی‌توانند کتاب‌های دروس علوم،ریاضی و امثال آن ها را بخوانند و بنابراین در آن درس‌ها نیز با مشکلاتی روبرو می‌شوند.
*مواردی که در اختلال خواندن باید مورد ارزیابی و درمان به موقع قرار گیرد شامل: آگاهی واجی و مهارت‌های آواشناختی،انواع حافظه،مهارت‌های ادراک دیداری و توجه تمرکز می‌باشد.
بیشتر بخوانید : سنجش ورود به مدسه، هدف و آیتم های مورد ارزیابی در آن
2) اختلال نوشتن :
نوع دیگری از اختلال یادگیری می‌باشد که مشکل درسی در نوشتن می‌باشد. مشکلاتی که این کودکان معمولاً در نوشتن دارند شامل :جا انداختن حروف و یا کلمه، جا انداختن نقطه‌ها و سرکش‌ها، سر همنویسی، فاصله ی بیش از حد بین کلمات جمله،کج نویسی، وارونه نویسی، پرفشار نویسی و یا کم رنگ نویسی بیش از حد، جابجایی حروف در کلمه، جدا نوشتن بخش‌های کلمه و… می باشد.
خسته شدن سریع موقع نوشتن و اجتناب از تکلیف نوشتن و کشیدن، مشکل در نوشتن شکل حروف همچنین فضای بی‌ثبات بین حروف و کلمات نیز از موارد دیگر مشکلات درسی در حیطه ی نوشتن می‌باشد.
افراد متخصص در مرکز کاردرمانی و گفتار درمانی افرا تمام مهارت‌های مورد نیاز برای درمان مشکلات نوشتن را برای کودکان اختلالات یادگیری فراهم می‌کنند.
مهارت‌هایی همچون دقت و توجه دیداری و شنیداری،دست ورزی،پوزیشن بدن هنگام نوشتن،نحوه مداد دست گرفتن و…
3) اختلال در ریاضی
یکی دیگر از انواع اختلالات یادگیری اختلال در ریاضی می‌باشد که با ناتوانی در انجام عملیات‌های ریاضی در ارتباط است.
توانایی‌های شناختی متعددی بر مهارت‌های ریاضی تاثیرگذار هستند همچون:
توانایی‌های زبانی، توانایی درک روابط فضایی که این توانایی به ویژه در یادگیری ریاضیات در مقطع دبستان نقش بسیاری دارد، مهارت‌های ادراکی همچون درک فاصله،اندازه و توالی اشیا،تفکر انتزاعی و استدلال.
بیشتر بخوانید: سکته مغزی، بررسی علائم و علت های آن
ارزیابی و درمان اختلال یادگیری
در دوران کودکی با تشخیص به موقع اختلال یادگیری می‌توان مشکلات افراد را به وسیله جلسات تخصصی کاردرمانی و گفتار درمانی درمان کرد.
هرچه سن کودک بالاتر برود احتمال دارد بر اثر تجربه فراوان شکست انگیزه و قدرت بهبود را از دست بدهد و از توانایی‌های خود در جهت بهتر شدن استفاده نکند.
مرکز کاردرمانی و گفتار درمانی افرا با بهره‌گیری از افرادی مجرب که از حیطه‌های اختلال یادگیری ارزیابی‌های لازم را انجام داده و برنامه‌ای دقیق جهت بهبود مشکلات درسی فراهم می‌نماید.
* برخی مواردی که در کودکان اختلال یادگیری باید مورد ارزیابی و درمان قرار گیرد شامل موارد زیر می‌شود:
- ارزیابی و درمان توجه و تمرکز،انواع حافظه، سرعت پردازش، ادراکات دیداری و شنیداری،مهارت ادراکی_حرکتی، مهارت‌های هماهنگی حرکتی،مهارت‌های اجتماعی که برای دوستیابی و حفظ روابط مهم می‌باشد،انگیزه و اعتماد به نفس کودک،مهارت‌های آواشناختی
- مشکلات عاطفی و اجتماعی در بزرگسالان مبتلا بسیار قابل توجه می‌باشد. برخی از این افراد نیز به این باور که من هرگز نمی‌توانم می‌رسند. در نتیجه ارزیابی و درمان به موقع کودکان با مشکل اختلالات یادگیری از اهمیت ویژه‌ای برخوردار می‌باشد.
بیشتر بخوانید : اوتیسم و عملکرد کاری و ملاک های تشخیص اوتیسم